Wg raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) statystyki są zatrważające: co 40 sekund gdzieś na świecie ktoś popełnia samobójstwo. Czas ten w 2020 roku ma się skrócić do 22 sekund, a liczba osób próbujących popełnić samobójstwo – wzrosnąć nawet 10-20 krotnie!
Problem ten dotyczy także najmłodszych. Według WHO samobójstwo stało się drugą najczęstszą przyczyną śmierci wśród osób w wieku 15-29 lat. W Polsce może być to nawet 6 tys. dzieci rocznie!
Dlaczego młodzi ludzie popełniają samobójstwa?
Samobójstwo jest zjawiskiem wielowymiarowym. Ma na to wpływ splot różnych czynników (genetycznych, biologicznych, socjologicznych, psychologicznych i środowiskowych), jak izolacja społeczna, niski status socjo-ekonomiczny czy przebieg chorób psychicznych i somatycznych.
Najpopularniejsze przyczyny samobójstw u młodzieży:
- odrzucenie przez osoby bliskie i ważne, świadomość negatywnej oceny przez innych, brak przyjaciół, brak grupy towarzyskiej, brak akceptacji wśród rówieśników,
- uczucie emocjonalnego odtrącenia przez rodziców, konflikty z rodzicami, śmierć jednego lub obojga rodziców, alkoholizm ojca/matki, konflikt pomiędzy ojcem i matką, struktura rodziny, konflikty z rodzeństwem,
- trudności w relacjach z kolegami, posiadanie lub brak sympatii, niska pozycja w grupie rówieśników,
- niemożność realizacji własnej drogi życiowej, niepokój związany z wchodzeniem w nowe role życiowe, niepokój związany z ustanowieniem własnej tożsamości psychoseksualnej, problemy z dojrzewaniem biologicznym, brak akceptacji własnego wyglądu,
- rozstanie, zdrada, brak możliwości porozumienia się z partnerem.
Jak zauważyć, że dzieje się coś niedobrego?
Większość samobójców ma tzw objawy zespółu presuicydalnego. Należą do nich:
- dominacja lęku, bezradności, widzenie świata w czarnych barwach,
- działania w kierunku autoagresji, hamowanie agresji skierowanej na zewnątrz,
- przekonanie o swojej mniejszej wartości,
- przyjmowanie postawy rezygnacyjnej,
- dominacja sfery emocjonalnej,
- zawężenie stosunków międzyludzkich,
- osamotnienie, odizolowanie, poczucie opuszczenia i niezrozumienia,
- ucieczka od realnych trudności w świat fantazji i rozważań o śmierci i samobójstwie,
- wypowiadanie myśli o samobójstwie i swojej śmierci,
- porządkowanie swoich spraw, np. sporządzanie testamentu.
Bardzo często bezpośrednio przed zamachem samobójczym dochodzi do silnych wydarzeń traumatycznych, takich jak: odczuwanie lęku, bezradności wobec problemu, poczucie braku perspektyw, awantura, rękoczyny, konflikt, brak zaufania, niesłuszne posądzenie, zaskoczenie negatywna informacją, zazdrość czy groźba pobicia. Istnieje większe prawdopodobieństwo, że będą to wydarzenia z udziałem rówieśników (32%), osób ze szkoły (29%) czy sympatii (21%), niż rodziców (11%) czy rodzeństwa (7%). Jeżeli więc masz wrażenie, że młody człowiek jest zrezygnowany, przygnębiony, wycofany, często mówi o śmierci i przemijaniu, koniecznie zapewnij mu wsparcie i pomoc psychologa!
