Sam gniew nie jest zły, odczuwamy go wtedy, gdy pewne wydarzenie kłóci się z naszymi poglądami, złe może być natomiast jego wyrażanie.
Ludzie wyrażają gniew na kilka sposobów:
-
okazując agresję
-
tłumiąc gniew i frustrację, nie wyrażając jej co może doprowadzić do negatywnych stanów psychicznych, a nawet dolegliwości fizycznych
-
wyrażając swój sprzeciw nie raniąc innych, zarazem uwalniając się od negatywnych emocji i podejmując próby naprawienia sytuacji, usunięcia źródła gniewu.
Gniew: jak o nim mówić, żeby nie ranić?
Jeśli chcesz wyrazić swój gniew wobec zachowania dziecka, pamiętaj o tym, aby nie ranić jego uczuć, np. zaczynając od nieprzyjemnego epitetu, oceny jego osoby, zaznaczenia słów „zawsze”, „ciągle Ci powtarzam”, „wiecznie to samo” itp.. Nie zaczynaj też od oceny osoby, do której kierujesz gniew, ale mów o swoich uczuciach w danej chwili związanych z zaistniała sytuacją, np. :
zamiast mówić:
„Czy Ty postradałeś zmysły, co Ty wyprawiasz, ile razy mam Ci powtarzać, żebyś mnie nie bił.”
powiedz:
„Jestem na Ciebie zła. Nie podoba mi się, że mnie bijesz, sprawiasz mi ból … .”
Dziecko zareaguje buntem i na pewno nie będzie miało ochoty na współpracę, poprawę, a tym bardziej na przeprosiny czy zadośćuczynienie, jeśli wyrażając swój gniew urazisz jego uczucia. Dlatego wyrażaj swoje niezadowolenie w taki sposób, aby dziecko mogło zaadaptować się do sytuacji i zrozumieć żądania rodzica. W tym calu ważne jest stopniowe wyrażanie gniewu.
Jeśli już się gniewamy...
1) Na początku informujemy rozmówcę, że jego zachowanie wzbudziło w nas negatywne uczucia i prosimy o zmianę postawy.
2) Jeżeli nie przynosi to efektu ponownie prosimy o zmianę zachowania, ale zdecydowanym tonem, wyrażając swoje uczucia.
3) Jeśli nadal nasze prośby nie przynoszą efektów musimy poinformować druga osobę o tym, co planujemy zrobić, jeśli nie zmieni ona swojego zachowania. Należy pamiętać, że robimy to nie po to, aby skrzywdzić drugą osobę, ale aby bronić siebie, swoich praw lub przyjętych zasad. Zawsze musimy jednak pamiętać o wyrażeniu swoich emocji i uczuć, jeśli rozmówca upiera się przy swoim możemy zakomunikować mu, że nie będziemy z nim rozmawiać dopóki nie zmieni postępowania. Musimy przy tym być zdecydowani i konsekwentni. Jeżeli samo przywołanie sposobu poradzenia sobie z sytuacja nie zadziała na dziecko, wcielamy słowa w czyn. Zatem nasz sposób reakcji musi być przemyślany, aby w emocjach nie powiedzieć np.: „Jeśli się nie uspokoisz nigdy więcej nie obejrzysz bajki”, raczej trudno będzie Ci przecież uniknąć włączenia bajki za tydzień lub dwa, może Ty zapomnisz o obietnicy, ale dziecko może zapamiętać Twoje słowa, które okazały się tylko „pustą gadaniną”.
Nikt nie zabroni Ci się gniewać na swoje dziecko, tak samo ono może wyrażać swój gniew wobec innych osób. Warto jednak uczyć dzieci, aby potrafiły wyrażać swoje uczucia i w sposób opanowany radzić sobie z niemiłymi sytuacjami, których sprawcami są inni ludzie.
